Λιγα…πολλά για τον καφέ και την καφείνη (part 4 )

Καφεΐνη και καφεϊνισμός

 Είναι γνωστό ότι η καφεΐνη – η ουσία με την ψυχοτρόπο δράση που περιέχεται στον καφέ, στο τσάι και σε πολλά άλλα προϊόντα που έχω αναφέρει παλαιότερα αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες πρόκλησης άγχους. Για τους περισσότερους βελτιώνει την απόδοση και τη διάθεση και είναι ένα τονωτικό που έχει πολλές ευεργετικές άλλες ιδιότητες όπως έχουν προαναφερθεί στα προηγούμενα κείμενα μου επί του θέματος. Για ένα σεβαστό αριθμό ατόμων όμως , των οποίων τα κύτταρα του εγκεφάλου παρουσιάζουν ιδιαίτερη ευαισθησία σε αυτή, η κατανάλωση 5-6 φλιτζανιών καφέ την ημέρα ενδέχεται να πυροδοτήσει σαφή συμπτώματα ψυχικών νοσημάτων. Η περεταίρω αύξηση της δόσης μπορεί να κατακλύσει το κέντρο ελέγχου του άγχους του εγκεφάλου ακόμα και σε μεγάλο αριθμό ψυχικά υγιών ατόμων, ανάλογα με την ευαισθησία που εμφανίζει ο καθένας. Ο Σύνδεσμος Αμερικανών Ψυχιάτρων μάλιστα κατατάσσει τον καφεϊνισμό ( δηλητηρίαση από την καφεΐνη ) στην κατηγορία ψυχικές διαταραχές. Τα συμπτώματα περιβάλλουν αυξημένη νευρικότητα, υπερδιέγερση, ανησυχία, ταχυκαρδία, αϋπνία, ψυχική αναστάτωση, αδυναμία συγκέντρωσης και εκφοράς λόγου.
Να αναφέρω εδώ ότι ορισμένες φορές συμβαίνει σε άτομα που δεν έχουν ευαισθησία και τα οποία για κάποιο χρονικό διάστημα δεν μπορούν να καταναλώσουν καφέ- κυρίως από άμυνα του οργανισμού χωρίς να το καταλαβαίνουν. Αυτό φυσικά αντιμετωπίζεται εντελώς αφού υπάρχει αυτή η άμυνα αλλά και χωρίς αυτό να συμβεί οι ‘’κάποιες κρίσης πανικού’’ θα δώσουν κατευθείαν το μήνυμα στον ‘’ασθενή’’ ότι πρέπει να σταματήσει τη λήψη της για κάποιο διάστημα χωρίς αυτό να έχει προσδιοριστεί καθώς οι ευαισθησίες ποικίλουν.
Όπως έχει επισημάνει και ο john F Greden που διετέλεσε στο παρελθόν διευθυντής ψυχιατρικών ερευνών στο Στρατιωτικό Ιατρικό Κέντρο Walter Reed της Ουάσινγκτον, τα συμπτώματα του καφεϊνισμού είναι όμοια με αυτά της αγχώδους νεύρωσης. Η ιατρική βιβλιογραφία βρίθει αναφορών σε περιστατικά κατά τα οποία διενεργούσαν ιατρικές εξετάσεις χωρίς αποτέλεσμα , χορηγούνταν σε περιπτώσεις δυνατά ηρεμιστικά και συστηνόταν ψυχιατρική νοσηλεία σε περιπτώσεις ανύπαρκτου ψυχικού νοσήματος όταν ο πραγματικός υπαίτιος μπορεί να ήταν μισή κούπα καφέ!!!!

Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί πράγματι να χρειάζονται αγχολυτικά χάπια για να ανακουφιστούν από συμπτώματα έντονου άγχους. Για μεγάλο αριθμό ανθρώπων ωστόσο η περικοπή ενός ‘’φαρμάκου’’ δηλαδή του καφέ, ενδέχεται να ωφελήσει πολύ περισσότερο από τη λήψη ενός άλλου.

 Η κατάχρηση καφεΐνης προκαλεί κρίσεις πανικού

 Καταπολέμηση του άγχους από τη διακοπή κατανάλωσης καφεΐνης.

 Πονοκέφαλος από την μερική αποχή στον οργανισμό

Η καφεΐνη δεν είναι υπεράνω πάσης υποψίας. Πρόκειται για ουσία με παράδοξη δράση, ικανή τόσο να ανακουφίζει από τους πονοκεφάλους όσο και να τους προκαλεί. Ένα φλιτζάνι καφέ μπορεί να καταπραΰνει έναν πονοκέφαλο αφού δρα αναλγητικά, όπως η ακεταμινοφαίνη σύμφωνα με κλινικές δοκιμές. Υπάρχει λοιπόν όμως και η πλευρά που την καθιστά υπαίτια στους πονοκεφάλους σε πολλά ανυποψίαστα άτομα. Υποστηρίζεται μάλιστα ότι είναι η υπ’αριθμόν ένα αιτία και ότι η χρήση της σε πιθανές κεφαλαλγίες πρέπει να διακοπεί αμέσως. Μπορεί να ανακουφίζει παροδικά συσφίγγοντας τα αγγεία που έχουν υποστεί διαστολή μακροπρόθεσμα όμως έχει αντίθετο αποτέλεσμα. Όταν η επίδραση της περάσει τα αγγεία που είχαν συσταλθεί διογκώνονται περισσότερο αποτι πριν προκαλώντας εντονότερο πόνο. Άρα δεν θα πρέπει να καταφεύγουμε στην χρήση καφεΐνης για να αντιμετωπίσουμε τον πονοκέφαλο.

Η καφεΐνη προκαλεί εθισμό. Κατά συνέπεια η έλλειψη της προκαλεί συμπτώματα. Όχι πάντα και τα μεγέθη των συμπτωμάτων ποικίλουν αλλά το κυριότερο είναι το προαναφερθέν – ο πονοκέφαλος – η ατονία κτλ. Ο μύθος ότι αυτό συνέβαινε σε όσους κατανάλωναν μεγάλες ποσότητες καταρρίφθηκε μιας και επηρεάζει όλους όσους τουλάχιστον καθημερινά πίνουν έναν καφέ! Οι περισσότεροι που εγκαταλείπουν την καφεΐνη , εκείνοι που στερούνται δηλαδή την καθημερινή τους δόση εκδηλώνουν πονοκεφάλους συνήθως ιδιαίτερα έντονους. Συμπτώματα όπως ο πονοκέφαλος ξεκινούν συνήθως 12 έως 24 ώρες μετά τη διακοπή της. Μπορεί να μην το αντιληφθούμε αμέσως και αυτό γιατί μπορεί να γίνεται διακοπή και επανέναρξη της λήψης της σταδιακά. Τα συμπτώματα κορυφώνονται 24-48 ώρες αργότερα και διαρκούν το πολύ μια βδομάδα.

Για να αποφύγουμε τα δυσάρεστα αυτά συμπτώματα της στέρησης ( και εφόσον θέλουμε να την βγάλουμε από τη ζωή μας ) θα πρέπει να την ελαττώσουμε σταδιακά, μέχρι να νιώσουμε έτοιμοι και φυσικά να αποχωριζόμαστε σταδιακά οτιδήποτε άλλο περιέχει καφεΐνη και το έχουμε στη ζωή μας ( κόκα κόλα – σοκολάτες ) γιατί αλλιώς είναι μάταιο και εξακολουθούμε να ήμαστε εθισμένοι.

 Άγχος;

Επιστρέφοντας στον καφεϊνισμό η ιστορία ενός 35χρονου άντρα ίσως μας κάνει να καταλάβουμε καλύτερα. Ο άντρα αυτός υπέφερε από άγχος. Κατέληξε μετά από 2 χρόνια σε ψυχιατρική κλινική και είχε καθημερινές κρίσεις με ζαλάδα, ρίγη, έντονη ανησυχία για την απόδοση στη δουλειά φτερουγίσματα στο στομάχι , αϋπνία και πολλά άλλα. Στις εξετάσεις του παρατηρήθηκε έντονο άγχος ενώ στις εξετάσεις τις ιατρικές δεν παρατηρήθηκε κανένα παθολογικό πρόβλημα. Παίρνοντας βάλιουμ και άλλα ηρεμιστικά όχι μόνο δεν κατάφερνε να το ξεπεράσει αλλά του δημιουργούσε και πρόβλημα στη δουλειά του. Όταν ένας γιατρός του είπε λοιπόν ότι για όλα φταίει η καφεΐνη αυτός τον αντιμετώπισε με δυσπιστία. Έπινε 16 κούπες καφέ την ημέρα για περισσότερα από 4 χρόνια. Κάποια στιγμή μετά από 4 μήνες όταν το άγχος έγινε ανυπόφορο αναγκάστηκε να τη μειώσει. Σε διάστημα δύο μηνών άρχισαν να υποχωρούν τα συμπτώματα και στους 4 μήνες το άγχος εξαφανίστηκε εντελώς!

Κρίσεις πανικού;

Φαντάζουν πιο απειλητικοί για εκατομμύρια ανθρώπους οι οποίοι εμφανίζουν πιο ευαίσθητο από το μέσο όρο νευρικό σύστημα γεγονός που αυξάνει την προδιάθεσή τους για εκδήλωση χρόνιας διαταραχής πανικού – συχνές κρίσεις ανεξήγητου πανικού καμιά φορά οδηγούν σε μόνιμες τραυματικές βλάβες και τρομακτικές φοβίες. Λόγω της κληρονομικότητας ο εγκέφαλος των ανθρώπων αυτών παρουσιάζει μια ελαφρώς διαφοροποιημένη διάταξη κάνοντάς τους πιο ευάλωτους στο άγχος καθώς και σε άλλα ερεθίσματα ή διεγερτικές ουσίες όπως η καφεΐνη. Αυτό έχει ως επακόλουθο κάτω από στρεσογόνες συνθήκες τις ακραίες αντιδράσεις τους.

Μετά από πειράματα που έγιναν σε ανθρώπους ( με μέση κατανάλωση 500mg ) με σοβαρό πρόβλημα, για πολλούς μήνες καθημερινής παρακολούθησης , η αύξηση 50mg καφεΐνης σε δείγμα 8 ατόμων επηρέασε τρομακτικά τους 7 από τους 8. Οι τρομακτικές αυτές αντιδράσεις που επιφέρει η καφεΐνη αποδεικνύουν την τεράστια επίδρασή της στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Βέβαια μιας και μιλάμε για ευάλωτους εγκεφάλους οι γιατροί υποστηρίζουν ότι όσοι έχουν ή τείνουν να παρουσιάσουν τέτοιο πρόβλημα καταναλώνουν λιγότερη καφεΐνη οδηγούμενοι μάλλον από το ένστικτο της αυτοσυντήρησης του οργανισμού!!

Το 25% ασθενών που παρουσίαζαν αγχώδης συμπεριφορές σημείωσαν θεαματική βελτίωση όταν διέκοψαν τη χρήση της καφεΐνης.

Καφεΐνη    Part 1    Part2    Part 3      Part 4